Lees terug: Motie van afkeur aangenomen tegen CDA • Debat ten einde
De raadsleden van Gulpen-Wittem gaan donderdagavond in debat over de Mosaqua-stukken. Volg de laatste ontwikkelingen in ons liveblog.
23:26 uur - Debat afgerond
Het debat over de Mosaqua-stukken komt daarmee ten einde. Voor de raadsleden begint nog een lange avond, want ze moeten het nog gaan hebben over de jaarrekening, kadernota (een schets van de begroting) en ook de Wittemer Allee. Het wordt waarschijnlijk nog een late avond voor de raadsleden.
We sluiten het liveblog. Vrijdag meer over het debat in het Heuvelland Nieuws om 19:00 uur.
23:25 uur - Motie van afkeur tegen CDA aangenomen
De motie van afkeur tegen het CDA is aangenomen. De coalitie stemde voor, de oppositie stemde tegen.
23:21 uur - Motie van wantrouwen verworpen
De motie van wantrouwen is verworpen met vier stemmen voor en 10 stemmen tegen.
Oppositiepartij PRO stemde verdeeld. "Wij kunnen ons vinden in de geest van de motie, maar wij kunnen niet meegaan in alle overwegingen en constateringen. Dus wij gaan persoonlijk afwegen of we voor of tegen stemmen", zei fractievoorzitter Jack Cremers. Hijzelf stemde tegen de motie van wantrouwen.
23:18 uur - Coalitie komt met motie van afkeur tegen het CDA
En dan komt nu ook de coalitie met een motie van afkeur tegen het CDA. Volgens Fractie Franssen en Balans heeft de partij de integriteitsprotocollen niet nageleefd.
Volgens de coalitie heeft het CDA doelbewust het vertrouwen in de lokale politiek geprobeerd te beschadigen.
De motie wordt gesteund door Balans en Fractie Franssen. Die twee partijen hebben samen een meerderheid. De kans is groot dat die ook wordt aangenomen.
23:15 uur - Oppositie komt met motie van wantrouwen
De motie van wantrouwen tegen de wethouders is officieel ingediend. In het voorstel zegt de oppositie het vertrouwen op vanwege de gang van zaken rondom Mosaqua.
De raad is "onvolledig en verkeerd" geinformeerd door de het college over de tekeningen, vindt de oppositie. Het is nog niet duidelijk of ook PRO de motie van wantrouwen gaat steunen.
23:10 uur - Schorsing tot 23:15 uur
Er is een schorsing van vijf minuten. De oppositie gaat kort schorsen om gezamenlijk te bespreken of ze de motie van wantrouwen gaan indienen. Dat de motie er komt is vrijwel zeker, maar of die ook die ook door de hele oppositie wordt gesteund wordt nu besproken.
23:06 uur - Ineke van der Laan: 'Er komt een motie van wantrouwen'
Ineke van der Laan van DOE'22 zegt dat er een motie van wantrouwen komt. Die wordt ingediend samen met het CDA. "Ik ga tijdens een schorsing kijken of PRO ook wil meedoen."
22:50 uur - Ook kritiek vanuit Balans
Ook Ruud van Breemen is kritisch over de gang van zaken. "Profileren lijkt de voorkeur te hebben dan behoorlijk bestuur", zegt de fractievoorzitter van Balans over het CDA.
Hij stelt een aantal vragen aan het CDA. Zo vraagt Van Breemen of het CDA zich nog blijft houden aan de protocollen. Ook vraagt de Balans-voorman zich af of er excuses komen.
22:45 uur: 'CDA heeft bewust protocol niet gevolgd'
Ralf Ramakers van Fractie Franssen trapt het volgende debat af. "Bewust heeft de CDA-fractie eerst de pers ingeschakeld, zonder het protocol te volgen", zegt Ralf Ramakers.
"Als hier een corrupt bestuur had gezeten, had ik hier met de hele raad op de barricade gestaan. Maar dan moet die barricade wel juist opgeworpen worden."
22:43 uur - Volgend debat begint: over integriteit gemeentebestuur
Het volgende debat gaat van start. Het gaat nu over de integriteit van het gemeentebestuur. Dat gaat gebeuren op verzoek van de coalitiepartijen. Die zijn boos over hoe het CDA de rel heeft gestart.
22:38 uur - Geen raadsenquête naar Mosaqua-stukken
Er komt geen raadsenquête naar de Mosaqua-stukken. Oppositiepartij PRO heeft geen meerderheid gekregen. "Wie niks te verbergen heeft, hoeft niet bang te zijn voor een onderzoek", zei fractievoorzitter Jack Cremers.
"Dit is niet het juiste middel en gaat het probleem niet oplossen", vindt Ruud van Breemen van coalitiepartij Balans.
Het voorstel is met zes stemmen voor en acht stemmen tegen verworpen.
22:31 uur - Korts schorsing
Er wordt kort geschorst voor ongeveer vijf minuten.
22:28 uur - Wethouder Franssen: 'Geen tekeningen en geen gesprekken'
Wethouder Piet Franssen komt op aandringen van Ineke van der Laan (DOE'22) toch naar het spreekgestoelte.
"Ik heb begrepen dat niemand van het college heeft gesproken met projectontwikkelaars", zegt Franssen. "Zijn er stedenbouwkundige tekeningen gemaakt? Nee, ook niet. Er is alleen een tekeningentje gemaakt. Die zijn niet door ons gemaakt, maar door het adviesbureau voor de onderbouwing van het bedrag."
Van der Laan vraagt zich af of het adviesbureau misschien contact heeft gehad met de projectontwikkelaars. "Daar ben ik totaal niet van op de hoogte", zegt Franssen.
22:18 uur - Last: 'Gedoe begonnen door suggestieve vragen CDA'
Er wordt gediscussieerd tussen wethouder Jos Last en Roger Cratsborn van het CDA. "Dit hele gedoe is begonnen door uw suggestieve vragen", zegt Last.
Hij doelt op de vragen die de partij stelde tijdens een commissievergadering. In die vragen zei het CDA het dat er geruchten rondgingen over de tekeningen die al zouden zijn gemaakt.
22:13 uur - Raadsleden beschuldigen elkaar van stoppen spoeddebat
Het debat is weer van koers veranderd. De raadsleden debatteren nu over wie verantwoordelijk is voor het stoppen van het spoeddebat.
Fractie Franssen wijst naar de oppositie. Ruud van Breemen van Balans vindt 'dat wij allemaal verantwoordelijk zijn'.
De oppositie blijft achter hun pleidooi staan. De drie oppositiepartijen wilden dat eerst de raad en dan pas de wethouders aan het woord zouden komen. De coalitiepartijen wilden dat juist andersom.
22:02 uur - Van Breemen: 'Geen gedetailleerde bouwtekening'
De coalitie herhaalt nog eens dat de kwestie groter is gemaakt dan het is. "Van een mug is een olifant gemaakt", zegt Quinn Quadvlieg van Fractie Franssen. "Dit is echt alles behalve een gedetailleerde bouwtekening", stelt Ruud van Breemen van coalitiepartij Balans.
"Wij hadden het heel normaal gevonden als er een paar schetsen waren, maar waarom zijn die schetsen niet naar buiten gekomen?", zegt raadslid Sacha Vos van oppositiefratie PRO. "Wij wisten niet van de schetsen. Wij wisten wel van de de opdracht die we hebben gegeven tot een gebiedsvisie."
De bewuste schetsen:
21:50 uur - Burgemeester grijpt weer in
De voorzitter van de raad, burgemeester Ramaekers, grijpt opnieuw in. Ineke van der Laan zegt richting DOE'22 dat 'hun wethouder', wethouder Piet Franssen, verantwoordelijk is voor het aanvragen van de bouwschets. Franssen was vorig jaar een tijd lang verantwoordelijk voor Mosaqua.
"We hebben niet te maken met 'hun wethouder', maar met onze wethouder. We hebben een dualistisch systeem: er is een raad en een college", zegt burgemeester Ramaekers richting Van der Laan. Daarnaast wijst de burgemeester erop dat de raadsleden het kunnen blijven hebben over de voorgangers, maar dat wethouder Jos Last politiek verantwoordelijk is voor het dossier.
21:34 uur - 'Welke vragen heeft u nog?'
Roger Cratsborn van het CDA blijft pleiten voor een onderzoekscommissie. "Als je iets onder de pet houdt, gaat het gisten. Daarom is de onderzoekscommissie nodig."
Quinn Quadvlieg van Fractie Franssen: "Welke vragen heeft u nog? Want wethouder Last heeft net een uitgebreid antwoord gegeven." Cratsborn wil eerst nog de laatste antwoorden van Last verder bestuderen voordat hij die vragen gaat stellen. "Ik wil geen onnozele vragen stellen."
21:17 uur - Debat richt zich op CDA
Het debat richt zich steeds meer op de integriteit van het CDA. Dat gebeurt na een betoog van Joris Kirkels, raadslid van het CDA. Die partij eiste via een persbericht het opstappen van het college omdat ze stukken in handen kregen over Mosaqua.
De coalitiepartijen vinden het niet kunnen dat het CDA zonder overleg met de de andere raadsleden of het college dat persbericht hebben verzonden.
Fractievoorzitter Cratsborn verdedigt zijn keuze. "Wees eerlijk naar de raad toe, anders kan de raad haar werk niet doen", zegt Cratsborn.
De Fractie Franssen stelt vragen aan het CDA: "Waar komen de stukken vandaan?", zegt raadslid Diana Vluggen. "Wees eerlijk tegen de burger en laat horen waar u die stukken vandaan haalt. Dit is wat wij nu graag willen: duidelijkheid."
"Er stuurde mij iemand een appje door. Ruim na de raadsvergadering van 25 april. Dat was voor ons aanleiding om verder te zoeken. In de tussentijd bleek een Woo-verzoek te zijn", zegt Cratsborn. "Dat is hoe het is gegaan."
21:00 uur - Meerderheid voor raadsenquete lijkt steeds onzekerder
Jack Cremers van PRO neemt het woord en begint over de onderzoekscommissie die hij wil instellen. Hij moet zoeken naar een meerderheid en heeft steun nodig van een van coalitiepartij Balans. Die partij staat niet te springen op een raadsenquête.
Ralf Ramakers van Fractie Franssen zegt dat de beschuldigingen van het CDA niet kloppen. Daarom geeft de coalitiepartij geen steun voor een onderzoekscommissie.
Balans vroeg hoeveel zo'n commissie kost en ook hoelang dat gaat duren. "Dat maken we zelf uit", zegt Cremers. Voor 10 juli moet duidelijk worden die in de commissie gaat komen. Iedere partij kan een lid leveren.
"Zelf als raad zijn we verantwoordelijk voor deze situatie, we moeten ons samenpakken en er ook zelf uitkomen", stelt Cremers. Hij wil daarom geen extern onderzoek instellen, maar juist een intern onderzoek.
Balans vraagt zich af of het zwaarste middel nog steeds nodig is. Cremers vindt dat nodig. "Ik denk dat het heel moeilijk wordt om de onrust weg te nemen. Wij stellen heel veel vragen en daar komen niet altijd even bevredigende antwoorden op. Dan blijven we in cirkeltjes gaan", vertelt de fractievoorzitter van PRO.
Bij Ruud van Breemen van Balans blijven er twijfels of dit middel nodig is. Wethouder Last heeft duidelijkheid geschept, zegt Van Breemen. Sacha Vos van PRO zegt dat het niet alleen gaat om wethouder Last, maar ook om zijn voorgangers. Die kunnen tijdens zo'n enquete ook gehoord worden.
Van Breemen vraagt zich af of zo'n onderzoekscommisie 'niet nog meer onrust gaat brengen'. "Ik denk dat dit nu niet het juist middel is. Terugkijkend zou zo'n onderzoek niet verkeerd zijn, maar we moeten nu vooruitkijken. Het blijft anders voorduren", zegt de fractievoorzitter. Hij twijfelt ook of de kosten voor zo'n onderzoekscommissie niet te hoog worden.
20:50 uur - Nog onduidelijkheid over steun voor raadsenquête
De raadsleden zijn nu bijna anderhalfuur aan het debatteren. Het CDA wil dat het college vertrekt, maar de oppositiepartij vindt waarschijnlijk onvoldoende steun voor een motie van wantrouwen.
De vraag is of een raadsenquête, zoals PRO wil, wel voldoende steun kan krijgen. De andere oppositiepartijen steunen zo'n enquete. Fractie Franssen, de grootste coalitiepartij, lijkt vrijwel zeker dat plan niet steunen.
Balans wil eerst nog antwoorden van PRO, de indiener van het voorstel. De coalitiepartij heeft nog niet uitgesloten zo'n enquete te steunen. Ook vraagt de partij zich af of er geen lichtere vorm kan komen van zo'n onderzoekcommissie.
Wethouder Jos Last zegt dat hij 'naar eer en geweten' heeft gehandeld. Het college heeft geen tekeningen achtergehouden, zegt Last.
Het debat gaat ieder moment verder. Dan mogen de raadsleden opnieuw aan het woord komen.
20:45 uur - Schorsing
De vergadering is 10 minuten geschorst. De raad gaat om 20:55 uur weer verder debatteren.
20:40 uur - Burgemeester reageert op beschuldiging CDA
De burgemeester reageert nu op een beschuldiging van het CDA. Roger Cratsborn zei: "De burgemeester op een uitermate kwetsende manier tekeer is gegaan tegen de heer Kirkel."
De burgemeester leest de antwoorden voor die ze tijdens een eerdere commissievergadering heeft voorgelezen. Toen trok bij raadslid Joris Kirkels de integriteit van het college in twijfel.
"Ik wilde met die woorden aangeven dat mogelijke integriteitsmeldingen moeten worden geboden. Of ik met die woorden op een uitermate kwetsende manier tekeer ben gegaan, laat ik aan u over en de mensen thuis", zegt Ramaekers.
Raadslid Joris Kirkels (rechts) van het CDA:
20:18 uur - Last beantwoordt vragen CDA en DOE'22
Het is weer de beurt voor wethouder Jos Last. Hij beantwoordt de vragen van DOE'22 en CDA die eerder schriftelijk zijn gesteld.
De adviseurs die tekening hebben aangevraagd 'werken grotendeels zelfstandig'. "Vooraf is niet alles tot de komma vastgelegd", vertelt Last.
Uit de Woo-documenten blijkt dat de tekening ergens in februari is weggehaald uit de presentatie. "Ik heb tijdens dat overleg [in februari met de raadsleden] gewezen op het raadsvoorstel en dat gaat over Mosaqua en niet de gebiedsvisie", zegt Last.
"Het college heeft nooit het bestaan van de tekeningen ontkend", vertelt Last na vragen van het CDA. "U verwart dit waarschijnlijk met de uitspraak van het college dat ze nooit met projectontwikkelaars hebben gesproken."
20:12 uur: Quadvlieg: 'Wij blijven achter het college staan. Als een blok.'
Quinn Quadvlieg van Fractie Franssen is boos over de gang van zaken.
"Wij vinden het schandalig. Die vingeroefening lijkt helemaal niet op een bouwtekening", zegt Quadvlieg. "Wij vinden het verschrikkelijk dat er nepnieuws is verspreid."
"Achteraf was het natuurlijk beter geweest om die stukken wel te delen." Op die manier had de raad een beter beeld hoe de kosten waren berekend. "Wij blijven achter het college staan. Als een blok."
Quinn Quadvlieg van Fractie Franssen:
20:05 uur: Coalitiepartij Balans: 'Schets was helemaal niet gedetailleerd'
Fractievoorzitter Ruud van Breemen van coalitiepartij Balans neemt het woord. Hij haalt uit naar de oppositie. Volgens Van Breemen was er vorige week bijna een akkoord om tot een agenda te komen, maar heeft de oppositie dat zelf in de soep laten lopen.
"De menselijk maat ontbreekt wat ons betreft volledig", zegt Van Breemen over het persbericht van het CDA waarmee ze vier weken geleden het nieuws naar buiten brachten. "Een schets met de titel 'vingeroefening' zijn geen bouwtekening en zeker geen gedetailleerde bouwtekeningen." Als kritiekpunt naar het college noemt hij dat de context beter had gekund.
Van Breemen wil weten wat de kosten van een onderzoekscommissie zijn en ook hoelang het moet duren. Ook wil hij weten waarom PRO meteen voor het zwaarste middel wil kiezen.
"We hebben heel veel behoefte aan rust in het huis", sluit Van Breemen af.
19:59 uur - DOE'22 lijkt plan voor onderzoekscommissie ook te steunen
"Het college heeft onvolledige informatie verstrekt aan de raad", trapt Ineke van der Laan van DOE'22 af. "Fouten maken mag, maar was het een fout?", vraagt ze zich hardop af.
Ze zegt dat het college in een 'sprookjeswereld' leeft. "Dat een mooi gemeentehuis laat bouwen, maar wel het zwembad afpakt."
"Het Fractie Franssen speelt een kwalijke rol", zegt Van der Laan. Volgens de eenmansfractie heeft die partij vorige week succesvol de raadsvergadering 'gestagneerd.' Die raadsvergadering stopte na een halfuur omdat de coalitie en oppositie niet tot een agenda kwamen.
De partij lijkt het voorstel voor een onderzoekscommissie te steunen.
19:54 uur - CDA: 'College zal moeten opstappen'
Het CDA, de partij die de kwestie liet rollen, komt aan het woord. "De geruchten die rond gingen, bleken helaas waar. De stukken waren er", zegt fractievoorzitter Roger Cratsborn.
"Naar het oordeel van het CDA bleek dat college de raad heeft voorgelogen en gemanipuleerd", zegt Cratsborn. "Niet alleen de raad, maar ook alle inwoners. Dat vind ik zeer kwalijk."
"Het hele college zal moeten opstappen", vindt Cratsborn, maar hij kan zich vinden in het plan van PRO om een onderzoekscommissie in te stellen.
19:48 uur - PRO over onderzoekscommissie: 'Zwaar middel, maar geen rechtbank'
Jack Cremers van oppositiepartij PRO pleit, zoals verwacht, voor een onderzoekscommissie naar de gang van zaken. "Het is een zwaar middel, maar geen rechtbank." De gevolgen naar aanleiding van de uitkomsten van het onderzoek zijn voor de rekening van de raad, zegt hij.
"Ik doe een dringend beroep op mijn collega's om te zeggen of ze meegaan in het plan om een onderzoekscommissie in te stellen", vertelt hij. Een onderzoekscommissie kan vergeleken worden met een parlementaire enquête van de Tweede Kamer, zoals die naar de toeslagenaffaire of de gaswinning in Groningen.
19:47 uur - DOE'22 wil extra minuten spreektijd
Ineke van der Laan van DOE'22 wil vanwege het 'belang van het onderwerp' de spreektijd oprekken van vijf naar zeven minuten. De oppositie steunt het voorstel, maar de coalitie niet waardoor het plan van tafel wordt geveegd.
19:38 uur - Last: 'Ik heb naar eer en geweten gehandeld'
Verantwoordelijk wethouder Jos Last neemt het woord. Hij zegt dat hij naar 'eer en geweten heeft gehandeld'.
"Zelden heeft een dossier zoveel los gemaakt in onze gemaakt", begint Last. Hij verwijst naar het protocol voor een integriteitsmelding, iets wat het CDA niet heeft gevolgd. "Ik heb naar eer en geweten gehandeld. Zonder iets achter te houden."
Last is sinds het najaar van vorig jaar aan het werk. Hij is dus niet sinds het begin betrokken bij het dossier. Last legt uit dat de voorgangers van hem besloten hebben om eerst een besluit te nemen over het zwembad en daarna pas een visie te ontwikkelen voor het gebied. "Het was voor mij vanzelfsprekend om deze lijn vast te houden."
De raadsleden, de media en de directie van het zwembad hebben dezelfde presentatie gekregen, zegt Last. Die presentatie hebben geleid tot het tumult. In de presentatie stond een "vingeroefening" met de huisjes. Hij zegt dat hij de schets eerder dit jaar voor het eerst heeft gezien. Omdat de lijn was om nog niets te besluiten over de herinvulling, heeft Last ervoor gekozen om de schets weg te halen.
19:32 - Raad akkoord met aanpassing agenda
Een meerderheid van de raad is nu wel voor het voorstel om de wethouder eerst te laten spreken.
19:23 uur - Agenda iets omgegooid
De raadsleden hebben een volle agenda, naast het debat over de politieke situatie gaat het ook over de jaarrekening, kadernota (een schets van de begroting) en de Wittemer Allee.
De politieke situatie zou eigenlijk het laatste agendapunt zijn, maar de agenda is woensdag omgegooid. Het debat wordt nu als eerste gevoerd.
19:20 uur - Debat vorige week gestopt
Het debat over de politieke situatie zou eigenlijk vorige week gevoerd worden, maar toen kwamen de raadsleden niet tot een agenda. De coalitie wilde eerst de wethouder aan het woord laten en daarna de raadsleden, maar de oppositie wilde dat niet. Die wilde dat eerst de raadsleden aan het woord zouden komen.
Omdat één coalitieraadslid niet aanwezig was vanwege vakantie, hadden ze geen meerderheid. Tijdens een stemming werd het zeven voor en zeven tegen, waardoor de stemmen staken en de raadsvergadering na een halfuur werd beëindigd. Het agendapunt is verschoven naar vanavond.
19:18 uur - Visit Zuid-Limburg verbaasd over stukken
Uit de Woo-stukken blijkt ook dat Visit Zuid-Limburg heeft gesproken over een nieuwe invulling van zwembad Mosaqua. Anya Niewierra, de directrice van de toeristische organisatie, noemt de gang van zaken 'opmerkelijk'.
Niewierra had in maart 2023 - toen de discussie over het zwembad nog niet speelde - een gesprek met twee adviseurs die in opdracht van de gemeente Gulpen-Wittem onderzoek deden naar de toekomst van het terrein rondom Mosaqua. In dat gesprek, zegt Niewierra, heeft ze geopperd om op het terrein een Experience Center te bouwen voor de Einstein Telescoop. Dit zou volgens de directeur kort, aan het einde van het gesprek plaatsgevonden hebben.
Ze heeft voor een andere gemeente eerder al een presentatie gemaakt voor het Experience Center. Die presentatie heeft ze ter inspiratie doorgestuurd naar de adviseurs, zegt Niewierra tegen Heuvelland Vandaag.
Inmiddels heeft de directeur geëist dat haar uitspraken door de twee adviseurs gerectificeerd wordt.
19:10 uur - PRO wil raadsenquête
Oppositiepartij PRO Gulpen-Wittem wil tijdens de raadsvergadering een voorstel indienen voor een intern onderzoek naar de gang van zaken. Het is het meeste zware middel dat een raad kan inzetten, zegt PRO.
Het kan vergeleken worden met een parlementaire enquête van de Tweede Kamer, zoals die naar de toeslagenaffaire of de gaswinning in Groningen.
19:00 uur - Waar gaat de kwestie over?
De raadsvergadering gaat over de 'ontstane politieke situatie' in Gulpen-Wittem. Die situatie gaat over de stukken die het CDA in Gulpen-Wittem vier weken geleden.
In de stukken zaten schetsen van woningen op het terrein van Mosaqua. Volgens het CDA zou dat er op duiden dat het college doelbewust aanstuurde op sluiting van Mosaqua. Die stukken komen uit een verzoek op de Wet open overheid (Woo). Een inwoner heeft dat verzoek gedaan. In totaal zijn er meer dan 1000 documenten openbaar gemaakt.
Het CDA eist dat het hele college vertrekt. Of dat gaat gebeuren is nog maar de vraag. De coalitie lijkt het college nog te steunen.
